افرادی که با قیچی های هرس پنوماتیک (یا شارژی) کار می کنند می دانند که یکی از مهم ترین بخش های قیچی های هرس (اگر نگوییم مهم ترین بخش) تیغه های آن ها می باشد. در این مقاله به تشریح دلایل شکستن و لب پر شدن تیغه قیچی هرس پنوماتیک و قیچی هرس شارژی و عوامل خرابی زودرس تیغه ها می پردازیم و هم چنین راه هایی برای جلوگیری از وارد آمدن صدمات به قیچی ها حین کار را با شما در میان خواهیم گذاشت.
دلایل شکستن و لب پر شدن تیغه قیچی هرس چیست؟
تیغه قیچی هرس یکی از مهم ترین بخش های این وسیله است که خرابی آن در زمان پیک کاری هرس کاران یا همان فصل هرس (که بسته به نوع درخت و نوع هرس ممکن است برای هر باغ متفاوت باشد) ممکن است هزینه های اضافه ای را بر دوش باغ دار متحمل نماید.
شکستن و لب پر شدن تیغه قیچی هرس، از تهیه قطعات جدید گرفته تا تعمیر و تعویض تیغه های معیوب همگی باعث از دست رفتن زمان شده و هزینه های نهایی را افزایش خواهد داد. بنابراین دانستن نحوه نگهداری از قیچی های هرس، تعمیر و نگهداری از آن ها و کار کردن اصولی با قیچی هرس یک موضوع مهم و ضروری برای افراد هرس کار و باغ داران می باشد.
شکستن و لب پر شدن تیغه قیچی هرس
ساختار تیغه های قیچی هرس
به طور کلی بیشتر قیچی های هرس (چه پنوماتیک مانند مدل های ویکتوری، ویکتوری بازو دار، استار 40 و استار 50 و چه شارژی مانند مدل های اسپیدی، استارک ام، استارک ال و ایزی ال) دارای یک تیغه ثابت و یک تیغه متحرک هستند. کار کرد این قیچی ها به این گونه است که تیغه ثابت یا فک ثابت نقش تکیه گاه را برای شاخه دارد و سپس تیغه متحرک و یا تیغه برنده (متحرک) عمل بریدن را انجام می دهد. تیغه ثابت عموما نیاز به تیز شدن ندارد اما نکته مهم تمیز بودن آن است و اینکه این تیغه در اثر ضربه و استفاده نادرست دچار تاب برداشتن و یا لب پر نشده باشد.
بر خلاف تیغه ثابت، تیغه متحرک همیشه باید تیز باشد. هیچ گاه نباید با قیچی هرسی که تیغه متحرک برنده آن به درستی تیز نشده باشد به انجام هرس بپردازید زیرا در این صورت خطر شکستن تیغه بالا بوده و ممکن است با شکستن و لب پر شدن تیغه قیچی هرس، هزینه های سنگین تری را نسبت به تیز کردن تیغه متحمل شوید و از طرفی قیچی شما مدتی بلا استفاده خواهد بود.
شکستن و لب پر شدن تیغه قیچی هرس
جنس تیغه قیچی های هرس کامپانیولا (چه شارژی و چه پنوماتیک) فولاد ضد سایش بسیار مقاوم می باشد. با این وجود باید در نظر داشته باشید که قیچی های هرس برای بریدن شاخه های موجود در روی درخت (شاخه های زنده یا نیمه زنده مانند درخت پسته در فصل خواب) طراحی شده اند و بریدن شاخه های مرده (کاملا خشک شده) و یا -به اصطلاح مرسوم- خشکه بری با قیچی هرس کاملا اشتباه است.
این کار در بهترین حالت باعث کاهش طول عمر قیچی شده و استهلاک قطعات آن را بالا می برد. با تکرار عمل خشکه بری ممکن است شما با شکستن و لب پر شدن تیغه قیچی هرس مواجه شوید.
شکستن و لب پر شدن تیغه قیچی هرس
از دیگر نکاتی که باید مد نظر قرار داد این است که کاربران قیچی های هرس باید بسیار مراقب باشند تا به جز شاخه درخت، اجسام فلزی نظیر میخ و یا سیم آهنی و یا سنگ ریزه بر سر راه تیغه ها در هنگام عمل برش قرار نداشته باشد که این موضوع نیز باعث شکستن و لب پر شدن تیغه قیچی هرس و یا تغییر شکل تیغه ها خواهد شد.
سرویس و نگهداری
انجام عملیات سرویس و نگهداری قیچی های هرس بسیار ساده و در عین حال بسیار مهم می باشد. نکته اساسی تیز بودن تیغه ها است. تیغه ها را همیشه تیز نگه دارید. این موضوع در هنگام استفاده از قیچی هرس باعث برشی آسان شده و سطح برشی صاف و بدون جویدگی را بعد از بریدن شاخه به جا می گذارد که این موضوع در تیمار درخت و مراقبت درختان در مقابل نفوذ آفات و بیماری ها بسیار حیاتی است.
از طرفی تیز بودن تیغه در قیچی های شارژی باعث کمتر گرم شدن و در اصطلاح داغ نکردن موتور قیچی می شود و در قیچی های پنوماتیک فشار کاری روی دستگاه را کاهش می دهد و باعث افزایش طول عمر قطعات مختلف می شود و از شکستن و لب پر شدن تیغه قیچی هرس جلوگیری می کند.
شکستن و لب پر شدن تیغه قیچی هرس
تمیز نگه داشتن تیغه ها و تیز بودن آنها و هم چنین تنظیمات درست فک و تنظیم سفتی دهانه در بر گیرنده تیغه ها از موارد مهمی است که باید به آنها توجه داشت. شل و سفتی لغزش تیغه ها روی هم، باید به گونه ای باشد که تیغه ها بدون لقی و کاملا آزادانه روی هم حرکت کنند و به هیچ وجه تیغه ها نباید به هم فشار بیاورند. این موضوع نیز در قیچی های شارژی باعث داغ شدن موتور قیچی خواهد شد و در مجموعه هرس پنوماتیک بار اضافی را متحمل قطعات مختلف سیستم خواهد کرد و باعث شکستن و لب پر شدن تیغه قیچی هرس می شود.
یکی دیگر از دلایل شکستن و لب پر شدن تیغه قیچی هرس پنوماتیک و قیچی هرس شارژی این است که در هنگام گیر کردن قیچی درون شاخه و کامل نشدن برش (به دلیل قطور بودن بیش از حد شاخه) کاربر برای رها کردن قیچی از شاخه آن را به اطراف حرکت می دهد.
در این حالت اگر قیچی را به چپ یا راست خم کنید به احتمال خیلی زیاد تیغه متحرک قیچی شما خواهد شکست. برای رها سازی قیچی باید آن را به آرامی به بالا و پایین حرکت دهید تا از شاخه جدا شود و سپس عمل برش را کامل کنید و یا در صورت نیاز برای بریدن شاخه های با قطر خیلی زیاد از اره استفاده نمایید.
سایر مراقبت ها
بهتر است هر روز تیغه های قیچی با سوهان نرم و در جهت شیب تیزی تیغه سوهان زده شود تا اینکه بعد از چند روز کاری برای تیز کردن تیغه ها نیاز به استفاده از سوهان سخت باشد. در مجموعه های پنوماتیک همیشه باید به قسمت واحد مراقبت حین کار توجه شود. از قطره چکان (نازل) بخش روغن زن در این سیستم هنگام کار باید حدودا هر 20 تا 30 ثانیه یک بار، یک قطره روغن چکه کند.
این روغن که در هوای سیستم به صورت پودر در می آید با هوای سیستم ترکیب شده و هوای چرب باعث روغن کاری قسمت های مختلف سیستم هنگام کار می شود. پس اگر هنگام کار مشاهده کردید که روغن از فنجانی نمی چکد یا این عمل خیلی دیر به دیر اتفاق می افتد باید فورا کار را متوقف کنید و مشکل سیستم را رفع کنید چون این امر به مرور باعث از بین رفتن پکینگ پیستون داخل سیلندر قیچی، یا باعث چسبیدن پکینگ پیستون به سطح داخلی سیلندر و نهایتا قفل شدن تیغه قیچی می گردد.
شکستن و لب پر شدن تیغه قیچی هرس
سرویس قیچی های شارژی
برای قیچی های شارژی نیز همیشه باید سرویس های مراقبتی و نگهداری را انجام داد. قیچی های شارژی هنگام کار و در طول روز کاری باید 2 بار از محل ساچمه گریس خور با اسپری گریس، گریس کاری شوند. محفظه چرخ دهنده انتهای تیغه نیز به طور مرتب هر 3 تا 4 روز باید باز شده، تمیز شود و با باد یا بوسیله دستمال، گریس قدیمی که با گرد و خاک و ضایعات چوب درخت ترکیب شده (و خود باعث خوردگی قطعات می باشد) از محل چرخ دنده ها پاک شده و با گریس تازه گریس کاری شود تا از سایش قطعات و از بین رفتن آن ها جلوگیری شود.